Opieka nad osobą przewlekle chorą i niesamodzielną w domu – podstawowe informacje i codzienna higiena

Opieka nad osobą niesamodzielną to dla rodziny chorego  ogromne wyzwanie, z którym trzeba zmierzyć się, najczęściej będąc do tego zupełnie nieprzygotowanym. Pomocą w takiej sytuacji służyć może poniższy tekst, który przekazuje najbardziej niezbędną wiedzę z zakresu opieki nad osobą przewlekle chorą.

Osoba przewlekle chora a dom

Podstawową czynnością, którą należy wykonać obejmując opieką osobę przewlekle chorą, jest przystosowanie domu do specyficznych wymogów pacjenta. Bardzo często zależne jest to od konkretnej sytuacji i indywidualnych potrzeb, istnieje jednak wiele czynności, które można wykonać w tym zakresie, które z pewnością pomogą w każdej sytuacji.

Chcąc zadbać o przestrzeń, która będzie spełniać wymagania chorego, należy przemyśleć ustawienie mebli nie tylko w pokoju osoby obejmowanej opieką, ale również w całym domu. Najlepszym rozwiązaniem jest przesunięcie większości mebli pod ściany oraz usunięcie  tych niepotrzebnych – zapewni to możliwie dużo miejsca na przykład do tego, by w łatwy sposób operować wózkiem inwalidzkim, chodzikiem czy jeździkiem. Równie ważnym jest usunięcie dywanów, które mogłyby doprowadzić do potknięcia się osoby częściowo niesprawnej, lub utrudnić operowanie wyżej wspomnianymi sprzętami medycznymi. Dobrym rozwiązaniem będzie zamontowanie w domu poręczy, umożliwiających podtrzymanie się chorym, którzy mogą poruszać się o własnych siłach lub z pomocą opiekuna. W przypadku chorych na przypadłości otępienne, należy schować i zabezpieczyć wszelkie niebezpieczne narzędzia, które mogą narazić zdrowie protegowanego na szwank. Oprócz tego warto wyposażyć łazienkę w brodzik ułatwiający mycie, a także zadbać o specjalistyczne łóżko oraz materace przeciwodleżynowe, jeśli chory większość czasu spędza w pozycji leżącej. Do najważniejszych parametrów, na które zwracać należy uwagę, wybierając odpowiednie łóżko, należą: możliwość regulowania zagłówka i podnóżka łóżka, zabezpieczenia boczne oraz kółka, umożliwiające łatwe przestawienie mebla. Dobrane w ten sposób łóżko zapewnia nie tylko większy komfort choremu, ale również osobie opiekującej się nim, pozwalając na łatwiejszy dostęp i zmianę pozycji osoby obejmowanej opieką.

Przystosowanie domu do potrzeb chorego ma na celu nie tylko poprawę logistyki opieki oraz zabezpieczenie zdrowia, ale również gwarantuje jego lepsze samopoczucie.

Mycie ciała osoby niesamodzielnej – jak umyć osobę przewlekle chorą w łóżku

Stan chorego nie zawsze umożliwia mu korzystanie z łazienki, w celu kąpieli w wannie czy brodziku. W takiej sytuacji rolą opiekuna jest zadbanie o higienę osoby obłożnie chorej, by utrzymać jej skórę w czystości i dobrej kondycji, tym samym eliminując ryzyko powstania podrażnień, a nawet odleżyn.

Pamiętać należy o tym, że mycie chorego to nie tylko czynność czysto fizyczna – ma ona wpływ także na psychikę podopiecznego, z uwagi na co należy zapewnić mu w jej trakcie maksimum intymności, dbając o indywidualne potrzeby w tym zakresie.

Ogólnie przyjętą zasadą, która dotyczy przeprowadzania higieny osoby niesamodzielnej w łóżku, jest mycie chorego począwszy od głowy, łącznie z toaletą jamy ustnej i ewentualnym goleniu, poprzez mycie klatki piersiowej, kończyn górnych, brzucha, pleców, pośladków i kończyn dolnych, kończąc na kroczu.

Kąpiel przeprowadza się najlepiej, korzystając z myjek higienicznych, z których łatwo jest odprowadzić nadmiar wody. Używając miski z ciepłą wodą, nawilża się myjkę, a następnie myje wspomniane wyżej części ciała chorego według kolejności, zabezpieczając je podłożonym wcześniej ręcznikiem, który uniemożliwi zmoczenie łóżka.

Ważnym jest, by po umyciu konkretnych partii ciała suszyć je delikatnie ręcznikiem – unikając pocierania – a następnie przykryć i zabezpieczyć, by uniknąć wyziębienia chorego.

Mycie głowy w łóżku

Osobną kwestią pozostaje umycie głowy chorego, który pozostaje w łóżku. Jest to zadanie, które w łatwy sposób rozwiązać może sprzęt medyczny – dmuchany basenik do mycia głowy w znacznym stopniu ułatwia to zadanie, dlatego jego nabycie to dobre rozwiązanie. Jeśli jednak nie istnieje taka możliwość, z myciem głowy można poradzić sobie również w bardziej tradycyjny sposób.

Na początku należy odpowiednio ułożyć i zabezpieczyć chorego, podkładając pod jego głowę i plecy poduszki, tak, by lekko  odchylić głowę do tyłu. Przed myciem rozczesuje się włosy, a po wykonaniu tej czynności – zwilża włosy i głowę, nanosząc szampon. Podstawiając pod tył głowy chorego miskę, należy spłukać szampon korzystając np. z dzbanka wypełnionego ciepłą wodą, następnie susząc głowę chorego, jednocześnie przeczesując jego włosy.

Wykonana w ten sposób toaleta gwarantuje czystość i dobre samopoczucie chorego, zapewniając mu nie tylko zdrowie, ale i lepszy nastrój.