Sezon na morsowanie – zimne kąpiele i ich zalety

Kalendarzowa zima to okres, który pozwala skupić się na pewnych bardzo konkretnych aktywnościach fizycznych, których wykonywanie pozostaje niemożliwe w ciągu innych pór roku. Jedną z nich jest popularne w ostatnim czasie morsowanie, czyli zażywanie prozdrowotnych kąpieli w zimnych wodach rzeki, jeziora czy morza. Na czym dokładnie polega morsing i jakie są jego zalety? Dowiecie się tego z poniższego tekstu!

Morsowanie – historia metody

Pozytywny wpływ niskich temperatur na zdrowie człowieka nie jest bynajmniej niczym dziwnym, o czym mieliśmy okazję pisać przy okazji tekstu poświęconego fizykoterapii. Już od czasów starożytnych ludzie znali i umieli wykorzystać zalety terapii zimnem – zimne kąpiele wykorzystywano między innymi w Egipcie; najstarsze zapiski sugerują, że tego rodzaju działania znane były w okolicach roku 2500 p.n.e. Powszechnie znane jest także umiłowanie starożytnych Rzymian do term, jednak niewiele osób wie, że publiczne łaźnie z tamtego okresu wykorzystywały nie tylko kąpiele gorące oraz parowe, ale zapewniały także dostęp do zimnych kąpieli, których działanie opisywał już Hipokrates. W Polsce kąpiele w wodzie o niskiej temperaturze przepisywał między innymi lekarz króla Zygmunta Augusta. Wraz z rozwojem technologii, która z czasem pozwoliła na znaczące obniżanie temperatury wody do kąpieli, rozwinęła się także krioterapia. Korzystała ona z wiedzy o zaletach tej formy aktywności, które ustalone zostały przez starożytnych, a które potwierdzone zostały przez współczesną naukę.^[1]

Z tej właśnie wiedzy współcześnie korzystają morsy, jak potocznie określa się entuzjastów lodowatych kąpieli.

Działanie zimna na organizm człowieka

Zasadniczo należy jednak pamiętać o tym, że efekty zimna mogą mieć zdecydowanie różny wpływ na organizm w zależności od kilku czynników: temperatury, której działaniu zostanie on poddany, czasu trwania wystawienia na zimno oraz indywidualnej odporności na działanie chłodu.Jedną z podstawowych zalet wystawiania się na działanie niskich temperatur, jest możliwość hartowania organizmu. Oznacza to, że wystawiając ciało na zimno, po jakimś czasie przyzwyczajamy je do niego, co bezpośrednio przekłada się na wzmocnienie obrony antyoksydacyjnej organizmu.^[2]

Zimno w zakresie pozytywnych skutków wywołuje u człowieka między innymi miejscowe spowolnienie metabolizmu, co wykorzystuje się w miejscowej terapii zimnem, zapobiegając obumieraniu komórek w przypadku poważnych urazów. Oprócz tego zimno pozwala łagodzić obrzęki oraz ból, polepsza ruchomość stawów, przynosi również dobry wpływ na generalne samopoczucie fizyczne i psychiczne, jeśli stosuje się je w odpowiednio przygotowanej terapii.^[3]

W jaki sposób jednak oddziałuje na człowieka sama kąpiel w lodowatej wodzie?

Zalety morsowania

Odpowiednie przygotowanie do kąpieli w zimnej wodzie pozwala na uzyskanie jasnych i wymiernych pozytywnych efektów. Słowo “odpowiednie” jest w tym przypadku kluczowe; bez niego, kąpiele mogą skończyć się dla zdrowia źle. Właśnie dlatego pamiętać należy o tym, by przed wejściem do zimnej wody poddać swoje ciało rozgrzewce, która powinna składać się z kilkuminutowych ćwiczeń ogólnych (przysiady, pajacyki, bieg). Samo zanurzenie powinno następować całościowo, z wyjątkiem zanurzania rąk i głowy – przynajmniej w przypadku początkujących morsów. Również w ich przypadku morsowanie nie powinno trwać zbyt długo, gdyż prowadzić może do wychłodzenia organizmu, hipotermii czy odmrożeń.

Oprócz tego pamiętać należy także o przeciwwskazaniach, które dotyczą osób radzących sobie z niewydolnością krążeniową, ostrymi problemami z płucami, po przebytym zawale lub udarze, z wadami serca, padaczką, ciążą, czy kłopotami z tarczycą. Ludzie borykający się z podobnymi problemami powinni bezwzględnie odpuścić sobie morsowanie!

Pozytywne skutki, które ma na ciało człowieka odpowiednio przygotowane morsowanie, to, oprócz wspomnianego wcześniej wpływu adaptacyjnego, między innymi zapobieganie infekcją i chorobą. Oprócz tego zimne kąpiele przyczyniają się do łagodzenia wpływów bólu. Morsowanie ma również doskonały wpływ na nastrój i psychikę osób poddających się jego działaniu, redukując stres, melancholijne nastroje czy zwiększając pewność siebie.^[4]

Do ważnych zalet morsowania dodać należy również to, że jest ono rozrywką niezwykle ekonomiczną, która nic nie kosztuje, a w porównaniu z zabiegami krioterapii pozwala bez wątpienia na duże oszczędności. Zalety morsowania potwierdzają badania naukowe, a przeprowadzane z dbałością o zdrowy rozsądek, nie stanowi zagrożenia dla organizmu człowieka. Może natomiast stanowić świetny sposób do zacieśniania więzi z rodziną czy znajomymi w okresie jesienno-zimowym!

^[1] R. Wesołowski, M. Gackowska, A. Woźniak, C. Mila-Kierzenkowska, A. Jurecka, Oddziaływanie zimna na organizm człowieka – morsowanie jako forma rekreacji ruchowej [w:] Wiosna młodych fizjoterapeutów, r. 2013, t. 1, s. 39.

^[2] C. Mila-Kierzenkowska, B. Augustyńska, A. Woźniak, T. Boraczyński, R. Wesołowski, P. Sutkowy, K. Szewczyk-Golec, Wpływ zmian temperatury otoczenia na wskaźniki stresu oksydacyjnego we krwi osób regularnie poddających się kąpielom zimowym [w:] Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, r. 2016, t. 22, nr 1, s. 46.

^[3] R. Wesołowski, M. Gackowska, A. Woźniak, C. Mila-Kierzenkowska, A. Jurecka, Oddziaływanie zimna na organizm człowieka – morsowanie jako forma rekreacji ruchowej [w:] Wiosna młodych fizjoterapeutów, r. 2013, t. 1, s. 41-42.

^[4] Tamże, s. 46.