Terapia metodą McKenzie – charakterystyka sposobu

Dolegliwości związane z bólem kręgosłupa można uznać za powszechne – biorąc pod uwagę, że skarży się na nie ogromna część społeczeństwa, można bezpiecznie zakładać, że każdy jest narażony na nie w mniejszym lub większym stopniu. Na szczęście istnieją metody, które potrafią przynosić ulgę w bólu. Należy do nich między innymi terapia metodą McKenziego.

Przyczyny bólu kręgosłupa

Statystyki pozostają nieubłagane – na różnorodne zespoły bólowe kręgosłupa skarży się nawet 80% populacji. Co ważne, dane te dotyczą ludzi w każdym wieku, nie tylko tych starszych, ale również i młodszych. To bardzo często przyczyna złego samopoczucia, wynikająca w dużej mierze ze zmian zwyrodnieniowych krążków kręgosłupa.

Faktem jest, że zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa coraz częściej uważa się za problem natury cywilizacyjnej. Długie godziny pracy biurowej, czas spędzony bez ruchu, przy komputerze lub telewizorze, źle wpływa na kondycję nie tylko kręgosłupa, ale i całego ciała.

Odpowiedzią na taki stan rzeczy jest oczywiście fizjoterapia – do jednej z najpopularniejszych metod terapii kręgosłupa należy metoda McKenziego.

Metoda McKenziego – historia

Robin McKenzie w czasie swojej praktyki jako fizjoterapeuta zaobserwował wpływ wykonywania konkretnych, indywidualnie dobranych i specyficznych ruchów na dolegliwości pacjenta. Poprawnie scharakteryzował również to, że ból kręgosłupa w większości przypadków ma podłoże mechaniczne.

Od tego czasu McKenzie rozwijał metodę, która miała służyć temu, by wdrożyć w życie jego teorię. W latach 70[1] jego sposoby likwidowania bólu kręgosłupa były dobrze znane na terenie Stanów Zjednoczonych, zyskując terapeucie zadowolenie pacjentów oraz przychylność środowiska fizjoterapeutów.

Ostatecznie metodę ugruntowało założenie w roku 1982 Instytutu, w którym podjęto się nie tylko badań nad metodą, ale również szkolenia kolejnych fizjoterapeutów.

Cechy metody McKenziego

Metoda McKenzie powstała jako system niesienia pomocy pacjentom narażonym na schorzenia kręgosłupa, ale współcześnie stosuje się ją również w terapii stawów. Podstawą terapii jest odpowiedni model badania, który opiera się na szczegółowym wywiadzie z chorym oraz na badaniu przedmiotowym, co pozwala sklasyfikować przyczynę dolegliwości, określając problem strukturalny.[2]

Wywiad pomaga ustalić nie tylko same czynniki odpowiadające za powstanie bólu lub schorzenia, ale również umożliwia ustalenie przebiegu choroby, pozwala ocenić postawę, objawy neurologiczne, ocenić dotychczasowe leczenie.

Badanie przedmiotowe polega natomiast na wykonaniu kilku charakterystycznych ruchów w powtórzeniach, co umożliwia na określenie kierunków ruchomości pacjenta.

Metoda McKenziego – kiedy stosować?

Zasadniczo metoda McKenzie może być z powodzeniem używana w wielu różnych schorzeniach kręgosłupa, które powodują trwałe uczucie bólu. Należą do nich między innymi:

• rwa kulszowa
• rwa ramienna
• lumbago
• dyskopatia

Oprócz tego, diagnostyka metody pozwala przypisać chorego do jednej z określonych grup, w zależności od przypadłości:

• zespół dysfunkcyjny – to grupa do której trafiają chorzy z uszkodzeniami w obrębie tkanek kręgosłupa, które mogą wynikać np. z szybkiej zmiany pozycji.
• zespół posturalny – to grupa do której trafiają osoby, które wypracowały nieodpowiednią postawę, którą utrwaliły przez np. nieodpowiednią pozycję w trakcie pracy biurowej.
• zespół strukturalny – to grupa, w której znajdą się ludzie ze zmianami dotyczącymi dysku kręgosłupa.

Sposób działania metody McKenzie

Ogromna popularność metody McKenzie wśród fizjoterapeutów wynika w dużej mierze z faktu, iż jest to terapia mocno indywidualna, dopasowana do potrzeb chorego. Wśród osób skarżących się na uszkodzenia mechaniczne tkanek kręgosłupa, metoda skupia się na ćwiczeniach wprawiających w ruch przeciwstawny do tego, który wywołał uszkodzenie, dzięki temu odwracając jego skutki. Pacjenci z grupy posturalnej najczęściej poddawani zostają terapii przywracającej ruchomość, oraz kształcącej w zakresie odpowiedniej postawy.

Dodatkowo, fizjoterapeuta w ramach metody bardzo często instruuje chorego w zakresie działań profilaktycznych, które mają na przyszłość pomóc mu uniknąć nawracania problemu. W zakres tych działań wchodzić może między innymi nauka prawidłowego schylania się, dźwigania, ale także przygotowanie zestawów ćwiczeń, które pacjent będzie mógł wykonywać samodzielnie.

Podsumowanie

Ból kręgosłupa jest powszechnym problemem, dotykającym nawet 80% populacji, wynikającym często z długotrwałego siedzenia i braku ruchu. Metoda McKenziego, rozwinięta przez Robina McKenziego w latach 70., opiera się na indywidualnym doborze specyficznych ćwiczeń, które mają na celu złagodzenie bólu poprzez przeciwdziałanie szkodliwym ruchom i poprawę postawy.

Terapia McKenziego składa się z dokładnego wywiadu i badania przedmiotowego, które pomagają sklasyfikować przyczynę bólu i dostosować odpowiednią terapię. Metoda jest używana w leczeniu takich dolegliwości jak rwa kulszowa, rwa ramienna, lumbago czy dyskopatia. Pacjenci są klasyfikowani do trzech grup: zespołu dysfunkcyjnego, posturalnego lub strukturalnego, w zależności od charakterystyki ich problemów.

Metoda McKenziego jest ceniona za swoją indywidualizację i skuteczność. Skupia się na przeciwdziałaniu szkodliwym ruchom, przywracaniu prawidłowej postawy oraz nauce profilaktyki, co może zapobiegać nawrotom problemów. Dzięki tym cechom, rehabilitacja metodą McKenziego stała się popularną formą terapii, przynoszącą długotrwałą ulgę w bólach kręgosłupa.